Метка: Ахмет Тоқтабай

  • Жылқыға байланысты әдет-ғұрыптар. Ат байлар

    Некелесу мен үйлену тойында жылқының атқаратын рөлі ерекше. Күйеу жігіт қалыңдығының аулына тұңғыш барғанда «ат байлар» деп аталатын кәде орындалады. Күйеу астына ...
  • Ахмет ТОҚТАБАЙ. Ат ойындары

    Атқа байланысты ойын – сауықтардың, тамашалардың ішіндегі ерекше бағаланатындары бәйге мен көкпар. Бәйге – жүйрік аттардың бәсекесі болса, көкпар – ат пен ...
  • Жылқыға байланысты әдет-ғұрыптар. Тоқымқағар

    Жасөспірім бозбала тұңғыш рет сапарға аттанарда туған-туыс, көрші-қолаңдарын шақырып тамақ пісіріліп, дастарқан жайылып, тоқымқағар жасаған. «Жігіттің тоқымы жерде қалмасын, ат-көлігі аман келсін», ...
  • Жылқыға байланысты әдет-ғұрыптар. Жылқышылар қосы

    7-8 жасынан баланы жылқышылардың қосына апарып тастайды. Қоста әке-шешесінен жырақта бала өзін ұстай білуге, өз бетімен күнелтуге, ең бастысы қалың жылқыны қайырып ...
  • Ахмет ТОҚТАБАЙ. Ат тағалау

    Адамзат жылқыны қолға үйрету үшін ауыздықтан бастап, ер-тұрманның соңғы жабдығы – үзеңгі мен тағаны ойлап табуға дейін бірнеше мыңдаған жылдар уақыт өткен. ...
  • Жылқыға байланысты әдет-ғұрыптар. Бәсіре ат

    Жас балаға арнап ат болатын құлынды атап қою салты болған. Оны ұлы жүз қазақтары мен қырғыздар «бәсіре мал», «баланың бәсіресі» деп атайды. ...
  • Жылқы ұрлау

    «Жылқы адал адамдарды ұры етеді, бір жылқы үшін елінен, жұртынан айырылады, ел мен ел арасы бүлінеді», — дейді қазақ арасындағы жылқы ұрлығы ...
  • Жылқыға байланысты әдет-ғұрыптар. Ашамайға мінгізу

    Ашамайға мінгізу Ер бала үш жасқа толысымен, атқа ашамай салып, үстіне мінгізіп үйрете бастайды. Ашамай – атқа баланы үйрету үшін арнайы істелген ...
  • Жылқыға байланысты әдет-ғұрыптар

    Жал-құйрығы Жылқының құйрық-жалы жын-шайтаннан, қауіп-қатерден сақтайды деген сенім болған. Бесіктің арқалығына жылқының жал-құйрығынан алып байлайды. Баланың мойнына аттың жалынан, кекілінен қыл жұлып ...
  • Жылқыға байланысты әдет-ғұрыптар

    Періштенің ізі «Періштенің ізі» деп жылқы тұяғының ізі түскен топырақты бесіктегі баланың жастығының астына жастап қояды. Кейде ізінің орта шетінен бір шөкім ...
  • Мәскеудегі жылқы музейінің қазаққа қандай қатысы бар?

    Ұлттық құндылықтарымызды байыту үшін, ұлттық мұраларымызды шетелден іздеу керек. Әбіш Кекілбайұлы. Жылқы десе елең етпейтін қа­­зақ баласы жоқ болар. Өйткені, жыл­қы түлігі ...
  • Жылқыға байланысты әдет-ғұрыптар

    Үзеңгіден өткізу Баланы қырқынан шығарысымен атақты адамдардың: ақынның, шешеннің батырдың үзеңгісінен өткізіп алады. Атқа мініп тұрған адам оң аяғын үзеңгіден шығарады. Құндақтаулы ...