Жылқы денсаулығы және оның қалыпты көрсеткіштері

Жылқыда кездесетін сырқтаттар түрі көп емес. Ол жайлы бұған дейін де бірнеше мәрте жазғанбыз. Ал бүгін ауырып тұрған жылқы мен сау жылқының дене температурасы, жүрек соғысы мен дем алуы қандай болады деген сұраққа жауап беріп көрейік.

Температура:

Жылқының қалыпты дене температурасы 37-38 °С. Жүру, шабу, желістен кейін температураның сәл көтерілуі қалыпты жағдай. Егер температура 39 °С-тан жоғары көтерілсе – бұл қабыну процесінің белгісі болуы мүмкін. Температураның төмендеуі де денсаулыққа байланысты мәселені, мысалы қатты стрессті білдіруі ықтимал. (Жылқы температурасын боқтығына градусник қойып өлшейді).

Тыныш тұрған кездегі жүрек қағысы

Ересек жылқыларда: жүрек минутына 28-44 рет соғады. Жүрек соғу жиілігі тұқымына, жасына, жынысына және физикалық дайындығына байланысты өзгеруі мүмкін.

Құлындарда: Құлындар үшін қалыпты жүрек соғысы минутына – 70-120 соққы, ал тайлардың жүрегі минутына – 45-50 рет соғады.

Тыныш тұрған кездегі тыныс алу жиілігі

Тыныш, жусауда тұрған жылқы минутына 8-14 рет дем алады. Ал қозғалыстағы немесе ауырсыну, температураның көтерілуі, тыныс жолы аурулары кезінде тыныс алу жиілейді.

Кілегей қабықтарының жағдайы:

Мұрын қуысы, қабақ, еріннің ішкі жағы мен қызыл иектерді қарап шығыңыз – олар ашық, қанық түсті әрі орташа ылғалды болуы тиіс.

Кілегей қабықтарын қарағаннан кейін капиллярлардың толу жылдамдығын бағалайды: қызыл иекке саусақты жеңіл басып, алып тастайды. Саусақ ізі қанша секундта жоғалғанын есептейді. Қалыпты жағдайда – 1–2 секундтан аспауы керек.

Көздің кілегей қабығын тексеру: қабақты қатты қыспай, жайлап жоғары көтеріп, ішкі қабығын көру керек.

Ішек перистальтикасы (дыбыстары):

Ішек дыбыстары екі жақтан да естілуі тиіс. Олар әртүрлі болуы мүмкін (бұрқылдаған, газ шыққан т. б.). Егер ешқандай ішек дыбысы естілмесе, бірдеңе дұрыс емес деген сөз.

Есіңізде болсын: өмірлік көрсеткіштер – жылқыңыздың денсаулығының негізгі индикаторлары. Бұл көрсеткіштердің кез келген өзгеруі немесе нормадан ауытқуы ағзадағы бұзылыстарды, аурулар мен қабыну процестерін білдіруі мүмкін. Егер ауытқулар байқалса, міндетті түрде ветеринарға жүгіну қажет.

Argymaq.kz

ФОТО: интернеттен алынды