Түркияда бие байлап, қымыз сапырған қазақтар

Ерлі-зайыпты Шеризат Доғру мен Гүлнар Сәлімжанқызы «Измирде қымыз ашытатын қазақтар» ретінде шеттегі диаспораға біршама танылған кәсіпкерлер. Азаттық тілшісіне Гүлнар Сәлімжанқызы Түркиядан қалай жер алып, бизнес ашқандары туралы әңгімелеп берді.

Азаттық: — Қымыз шаруашылығымен айналысып келе жатқандарыңызға қанша уақыт болды?

Гүлнар Сәлімқызы: — Түркияға 1993 жылы көшіп келдім. Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданында туып өскенмін. Жұбайым Шеризат Доғру – түркиялық қазақ, түрік халқының ортақ асы ретінде қымыз өндіру мақсатында фирма құрып 1985 жылдан бастап жұмыс істей бастапты. Жер алып, фирмасының құжаттарын реттеп, мал жинағанша бірнеше жыл өткен. Таза қымыз өндірумен айналысқанына бір жылдай ғана болған екен. Бірақ бұл жақтағы қазақтардың қымыз баптауға икемдері болмаған. Жұмыстары дұрыс жүрмепті. 1990-жылдардың басында Қазақстанға барып, менімен танысып, отау құрдық.

Азаттық: — Қымыз өндірумен тікелей өздеріңіз айналысасыздар ма, әлде жұмысшы ұстайсыздар ма?

Азаттық: — Қымыз сату ісін қалай ұйымдастырасыздар?

Гүлнар Сәлімжанқызы: ­- Біздің отырған жеріміз демалыс аймағы іспетті, туристер, демалушылар жиі келеді. Қымыз тез бұзылып кетпес үшін шағын құтыларға құйып сақтаймыз. Кейде ем үшін іздегендер интернет арқылы тапсырыс береді.

Азаттық: ­- Түркияда жайылым мәселесін қалай шештіңіздер?

Гүлнар Сәлімжанқызы: ­- Біз тұратын жер Измирден 35 шақырым қашықта, Паша Кемал ауданына қарайды. Бұрын жеке ауыл болған екен. Бірақ белгісіз себептермен жердегі су тартылып, ауыл көшіп кетіпті. Иен қалған ауыл екен. Сол ауылдан жолдасым 35 гектар жерді сатып алды. Ол жерде су да, жол да, тіпті электр жарығы да жоқ болды. Соның бәрін жолдасым өз қолымен жасады. 80 метр тереңнен су шығардық. Алғаш шаруашылықты жүргізе бастаған кезде 400 бас қойымыз болған. Құрт-ірімшік өндіретінбіз. Бірақ жайылымның аздығына байланысты қойды азайтып, бірыңғай жылқымен қалдық. Қазір шалымыз екеуіміз ғана тұрамыз.

Азаттық: — ­Түркияда шетелдіктерге жер сату немесе жалға беру мәселесі қалай жүзеге асады?

Азаттық: — Қазақстанда шетел азаматтарына жерді сату түгілі жалға беруге қарапайым халық қарсы шығып жатыр. Сіз бұл ақпаратты қалай қабылдадыңыз?

Гүлнар Сәлімжанқызы: — Қазақстан халқының саны аз. Түркиямен салыстыруға болмайды. Менің ойымша, Қазақстанда жерді жергілікті тұрғындардың меншігіне беру керек.

Азаттық: — Сұхбатыңызға рахмет!

Сұқбаттасқан Нұртай Лаханұлы

azattyq.org