Қазақ жылқысын зерттеп жүрген ғалымдар

Бүгінде жылқытану саласын, соның ішінде қазақ жылқысын зерттеп жүрген отандық ғалымдардың саны саусақпен санарлық қана. Осы бір тай төбеліндей ғана шағын шоғырдың еліміздегі жылқытану саласына сіңіріп жүрген еңбегі орасан. Соларды оқырман қауымға таныстырып қоюды өзімізге парыз санадық. Бұл жерде жылқыны ғылыми тұрғыда зерделеп жүрген ғылыми мамандар берілді.

Ғалымдардың дерегін ұсынып, дайындаған жылқытанушы ғалым, профессор Қайрат Жәлелұлы Исхан.

Редакциялық ескерту: Ғалымдардың ғылыми дәреже бойынша қорғаған еңбектері орыс тілінде болғандықтан, біз диссертация тақырыбын аударған жоқпыз. Себебі, аудару барысында түрлі өзгеріске ұшырауы мүмкін немесе нақты мағынасы ашылмай қалуы ықтимал. Сондықтан оқырмандарымыздан кешірім сұраймыз?!

1. Ауыл шаруашылығы ғылымының докторы, профессор Кеңесхан Ыдырұлы Дүйсембаев (1938 жылы ШҚО Бектемір ауылында дүниеге келген).

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Зоотехнические основы интенсификации производства кобыльего молока на кумысных фермах». 1990 ж.

Кандидаттық диссертация тақырыбы: (орысша) «Исследование аминокислотного состава и электрофоретическихсвойств белков кобыльего молока, используемого для производства кумыса». Алматы, 1968 ж.

2. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Л.И.Даниленко.

Дисертация тақырыбы: (орысша) «Интерьерные качества казахской лошади типа жабе и связь их с уровнем молочной продуктивности». Алматы, 1972 ж.

3. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты, ҚазССР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты Серікбай Рзабаев (1938 жылы Қызылорда облысының Арал қаласында дүниеге келген).

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Мясная качества молодняка кушумской породной группы и казахских лошадей типа жабе». Алматы, 1973 ж.

4. Ауыл шаруашылығы ғылымының докторы, профессор Әмин Ричардұлы Әкімбеков.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Методы создания селетинского заводского типа и линий казахских лошадей типа жабе». Алматы, 2010 ж.

Кандидаттық диссертация тақырыбы: (орысша) «Мясная продуктивность молодняка лошадей при промышленномоткорме с различным уровнем энергии ипротеина в рационах». Алматы, 1981 ж.

5. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты А.К.Садықова.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Технология круглогодового производства кумыса на фермапромышленного типа». Алматы, 1983 ж.

6. Ауыл шаруашылығы ғылымының докторы, профессор Нәбиолла Ақанұлы Кикебаев (1956 жылы Алматы облысы Жамбыл ауданында дүниеге келген).

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Методы создания и совершенствования лошадей сарыаркинского заводского типа». Алматы, 2006 ж.

Кандидаттық диссертация тақырыбы: (орысша) «Рост, развитие, формирование мясности казахских лошадей типа джабе в условиях пастбщино-тебеневоного содержания». ВНИИК. 1984 ж.

7. Ауыл шаруашылығы ғылымының докторы Мұрат Жүсіпбекұлы Нұрышов.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Научное и практическое обоснование повышения продуктивности адайских лошадей». Новосибирск, 2006 ж.

Кандидаттық диссертация тақырыбы: (орысша) «Особенности поведения и мясная продуктивности при откорме». ВНИИК,1984 ж.

8. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Дәулет Ізбасарұлы Чункунов.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Молочная продуктивность казахских кобыл джабе разных производственных типов». Алматы, 1987 ж.

9. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты М.Н.Есенбаев

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Рациональные сроки откорма и убоя лошадей в условиях механизированного откормочного пункта». ВНИИК, Дивово, 1988 ж.

1. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты, доцент Г.С.Бегімбетова.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Влияние сроков выжеребки на мясную продуктивность казахских лошадей в условиях Приаральской пустыни». ВНИИК, Дивово, 1988 ж.

1. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты С.М.Омаров.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Фенотипическая характеристика экологических и внутрипородных типов кушумских лошадей». ВНИИК, Дивово, 1990 ж.

2. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты А.А.Хамитов.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Продуктивные качества тяжеловозно-казахских помесей в условиях высокогория Восточного Казахстана». ВНИИК, Дивово, 1990 ж.

3. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Аманқос Дербісалин.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Мясная продуктивность местных и помесных лошадей в междуречье Урала и Волги». Алматы, 1991 ж.

4. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Алтай Сәбитұлы Зейнуллин (1953 жылы дүниеге келген).

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Молочная продуктивность лошадей кушумской породы и пути ее повышения в условиях Уральской области». ВНИИК, 1992 ж.

5. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Мұрат Молдакімов.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Мясная продуктивность казахских лошадей в условиях Приаралья». Мынбаева, 1993 ж.

6. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Мереке Төлеуғалиұлы Нығметов.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Рость и развития молоднияка кушумских породы разных условиях выращивание». ВНИИК, Дивово, 1993 ж.

7. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Марат Мағзиұлы Омаров.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Мясная продуктивность казахских лошадей и их помесей с заводскими породами при промышленном откорме». Мынбаева, 1994 ж.

8. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты, доцент А.М.Жүнісов.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Молочная продуктивность кобыл мугалжарской породы в зависимости от типа высшей нервной деятельности в условиях стационарной кумысной фермы». Алматы, 2001 ж.

9. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты А.Турабаев.

Диссертация тақырыбы: (қазақша) «Мұғалжар тұқымы ішіндегі Құланды типі жылқыларының ет және сүт өнімділігі». Алматы, 2004 ж.

1. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты А.Т.Серікбаева.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Молочная продуктивность помесных кобыл и технология производства высококачественного экологически чистого молока в кумысных фермах юго–востока Казахстана». Алматы, 2005 ж.

1. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Ольга Станиславовна Сафронова.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Роль маточных семейств в совершенствовании костанайской породы лошадей». Алматы, 2005 ж.

2. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Брель Инна Михайловна.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Влияние заводских линий в совершенствовании племенных и спортивных качеств лошадей костанайской породы». Алматы, 2006 ж.

3. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Әлия Болатқызы Махметова.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Влияние генофонда ахалтекинских лошадей Казахстана на совершенствование породы в целом». Дивово, 2006 ж.

4. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты, доцент Қайрат Жәлелұлы Исхан (1978 жылы дүниеге келген)

Диссертация тақырыбы: (қазақша) «Құлындардың туылу мерзіміне байланысты мініс жылқы тұқымдарының ұшқырлық сапасы». Алматы, 2007 ж.

5. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Б.Е.Айталиев.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Оценка хозяйственно–полезных признаков лошадей кушумской породы в фермерских хозяйствах». Алматы, 2007 ж.

6. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Гымыңгүл Мұқантайқызы

Диссертация тақырыбы: (қазақша) «Қытайдың Іле аймағындағы қазақы жылқысы экотипінің өндіріске тиімдi белгілерін бағалау». Алматы, 2009 ж.

7. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Айнагүл Кеңесбайқызы Түгелбаева.

Диссертация тақырыбы: (қазақша) «Жылқы ұрығын сақтау мен сұйылту орталарын жетілдіру». Алматы, 2009 ж.

8. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Дәурен Алдамжарұлы Сыдықов

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Мясная продуктивность и ее связь с интерьерными показателями у лошадей разных генотипов». Алматы, 2009 ж.

9. Ауыл шаруашылығы ғылымының докторы Сейілхан Сұлтанбекұлы Рахманов.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Совершенствование костанайской и выведение новой казахской верховой породы лошадей«Қазақ тұлпары». Алматы, 2010 ж.

1. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты, доцент Төлеген Шонаұлы Асанбаев.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Улучшение продуктивности казахских лошадей типа жабе скрещиванием с новоалтайской породой в условиях Северо-Востока Казахстана». Астана, 2010ж.

1. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Айман Ақатайқызы Рысалдина.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Зоотехнические и биологические особенности молодняка лошадей костанайской породы разного генотипа». Алматы, 2010ж.

2. Ауыл шаруашылығы ғылымының кандидаты Толыбек Серікбайұлы Рзабаев.

Диссертация тақырыбы: (орысша) «Повышение племенных и продуктивных качеств лошадей кушумской породы путем создания новых заводских линий». ВНИИК, Дивово, 2010 ж.

argymaq.kz